26 Nisan Salı günü Varşova şehri yetkilileri, Polonya’nın hava kirliliğinin ana nedenlerinden biri olan evleri ısıtmak için Ekim ayının başından itibaren Varşova’da kömür yakılmasının yasaklanacağına dair bir kararı kabul etti.

Başkenti çevreleyen bölgelerde ise yasak 2028’de yürürlüğe girecek.

Varşova sadece Polonya’nın en kirli şehirlerinden biri değil, aynı zamanda dünyanın en yüksek hava kirliliğine sahip şehirlerinden biri. IQAir tarafında sunulan sıralamada da, özellikle ısıtma mevsiminde sorunun boyutu daha da büyüyor. Hanelerde yanan kömür bu soruna önemli ölçüde katkıda bulunuyor.

Varşova, evlerde kömür yakma yasağı olan ilk Polonya şehri değil. 2019’da Krakov, Polonya’da ısınma için kömür ve odun yakılmasını yasaklayan ilk yer oldu. Bu adımların büyük bir başarı olduğu görülüyor ve Krakov’un genel hava kalitesi son üç yılda önemli ölçüde iyileşiyor. Getirilen yasağın bir sonucu olarak, 40 bin fosil yakıtlı soba tasfiye edildi ve PM10 ve kanserojen benzo[a]piren konsantrasyon seviyeleri %40’tan fazla düştü.

Hava kalitesindeki bu iyileşme aynı zamanda bölge sakinlerinin, özellikle de çocukların sağlığında bir iyileşmeye dönüştü. Krakow’da sis önleyici çözümün tanıtılmasından bu yana, 7-8 yaş arası çocuklarda astımda %22’den %9’a düşüş ile neredeyse üç kat azalma yaşandı. Daha büyük çocuklar grubunda (16-17 yaş) düşüş daha da yüksekti ve %22’den %5’e kadar azaldı.

Polish Smog Alert, Client Earth, HEAL ve European Clean Air Centre bu düzenleme için yıllarca aktif kampanya yürüttükten ve savunuculuk yaptıktan sonra, Varşova yetkililerini yüksek enflasyon, zirve enerji fiyatları ve ulusal kömür sektörünü canlandırmak için artan baskı zamanında cesur bir hamle yapmaya ikna edebildiler.