Karbondioksitten naylon üretimi yapılacak!

Plastik, çevre için büyük bir sorun olmaya devam ediyor. Dünyada 7,25 trilyon ton plastik kara ve denizleri kirletiyor. Ancak plastiğin 20. yüzyılda hayatımızda devrim yarattığı da inkar edilemez.

Karbondioksitten naylon üretimi yapılacak!

Plastik olmasaydı günlük yaşamımızı kolaylaştıran bir çok eşyadan mahrum kalabilirdik. Ancak bugün plastik üretimi için kömür ve petrol gibi fosil yakıtların kullanılması gerekiyor. Bu işlem ise iklim değişikliğine neden olan sera gazlarından biri olan karbondioksit (CO2) salınımına yol açıyor. Bir yolunu bulup da CO2 emisyonuna yol açmayacak şekilde plastik eşya üretimi ya da bu gazın atmosferden emilmesi mümkün olsaydı ne olurdu? Yeni teknoloji, karbondioksidin kendisini plastiğe dönüştürerek atmosfere salınan miktarın azaltılmasını sağlayabilir.

İngiltere'deki Karbondioksit Değerlendirme Merkezi'nde (CDUUK) çalışan araştırmacılar, karbondioksitten naylon üretimi üzerinde çalışıyor. Sheffield Üniversitesi'nde Kimya Mühendisliği Profesörü olan ve bu merkezin direktörü olarak görev yapan Dr. Peter Styring, "Bunun mümkün olduğunu düşünmek çılgın bir fikir gibi görünebilir, ama bunu yaptık" diyor. "Hammadde olarak fosil yakıt yerine, bazı kimyasal yöntemlerle atık karbondioksidi kullanarak endüstriyi baş aşağı çevirebilirsiniz. Bu petrokimya sektöründe devrim yaratır" diyor Styring. Günümüzdeki teknolojik yöntemlerle kullanılan karbondioksidin çoğu, atmosfere salınan kısımdan oluşmuyor, kimyasal süreçlerin yan ürünü olarak ortaya çıkan gazlar kullanılıyor. Karbondioksitten plastik yapmak için gelişkin katalizörler kullanmak gerekiyor. Bunlar, üretim sürecinde kullanılmayan ama kimyasal tepkimeyi hızlandıran maddeler. Almanya'daki petrokimya grubu Covestro, yüzde 20'si karbondioksitten oluşan döşekler üretti.

Araştırmacılar, CO2 ile diğer bileşimler arasında kimyasal bir tepkimeye yol açan ve poliüretan yapımında kullanılan bazı kimyasalların oluşmasına yol açan bir katalizör keşfetti. Poliüretan maddesi, döşek ve yastık yapımında ve buzdolabı yalıtımında kullanılıyor ve yılda 15 milyon ton üretiliyor. Hammadde olarak CO2 kullanılması karbon salımının azalmasını sağlayabilir. Bilim insanları yeniden kullanılabilen gıda kapları ile biberonların hammaddesi olan polikarbonatları da karbondioksitle şekeri karıştırarak üretmeye çalışıyor. Şeker temelli bu çözüm, Kanada'da 2010'da biberonlarda kullanımı yasaklanan BPA gibi maddelere göre daha güvenli olacaktır. Daha hırslı bir hedef ise karbondioksitten etilen üretmek: Dünyada kullandığımız plastiğin yarısı etilenle yapılıyor ve bu da onu en önemli hammaddelerden biri haline getiriyor. Swanse Üniversitesi'nden Profesör Enrico Andreoli karbondioksidi su ve elektrikle bir araya getirerek bunu sağlamaya çalışıyor. Karbondioksitten plastik polietilen üretimini ticari açıdan makul hale getirmek 20 yıl sürebilir. Fakat Prof. Andreoli bunun uğraşmaya değecek bir hedef olduğunu söylüyor: "30-40 yıl sonra fosil yakıtlardan etilen üretemez hale geleceğiz. Bu yüzden bunu karbondioksitten üretmek için yeni yollar bulmamız lazım."

Güncelleme Tarihi: 23 Aralık 2019, 11:27

Evrim Hüsem

YORUM EKLE
SIRADAKİ HABER